ประวัติวัดดอกจานรัตนาราม

บ้านจาน หมู่ ๖, หมู่ ๘, หมู่ ๙  ตำบลทับใหญ่  อำเภอรัตนบุรี  จังหวัดสุรินทร์

                 เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๗   ชาวบ้านกลุ่มผู้นำ ซึ่งมีนายสังข์ กมล  เป็นผู้ใหญ่บ้านหมู่ ๖ ตำบลไผ่

อำเภอรัตนบุรี  จังหวัดสุรินทร์  และคณะประกอบด้วย

                 นายหยุย  ทองสุด                                 นายชม  พิหูสูตร

                 นายพวง  พรบุญ                                    นายพิมพ์  นายปาน พรบุญ

                 นายนิล  กมล                                       นายสิงห์  ถิ่นทัพไทย 

                 ได้ชักชวนกันสร้างวัดขึ้นใกล้หมู่บ้าน เลือกทำเล ที่เหมาะสม ด้านทิศตะวันออก ของหมู่บ้านจำนวน ๕ ไร่เศษ เป็นที่ราบมีต้นโจดขึ้นเป็นแห่ง ๆ ชาวบ้านร่วมกันสร้างกุฎิขึ้นหนึ่งหลัง แล้วไปกราบนิมนต์พระอาจารย์น้อย มาจำพรรษาที่วัดสร้างใหม่นี้หนึ่งพรรษา แล้วท่านได้แนะนำให้ไปนิมนต์พระน้องชายของท่านที่อยู่วัดบ้านดง อำเภอฟ้าหยาด จังหวัดยโสธร มาอยู่ประจำที่นี่ แล้วตั้งชื่อวัดว่า “วัดบ้านจาน” เพราะบริเวณรอบหมู่บ้าน มีต้นจานขึ้นเป็นจำนวนมาก และมีหนองน้ำขนาดย่อมทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือของหมู่บ้าน มีต้นจานล้อมรอบ  ชาวบ้านเรียกว่าหนองจาน จนถึงปัจจุบัน

                ชื่อเดิม  ที่มาของคำว่า “วัดสว่างพานิช” เมื่อปี พ.ศ.๒๔๘๕ เกิดน้ำท่วมใหญ่ น้ำได้ท่วมถึงลานวัด ขณะนั้นมีเรือพ่อค้าได้ผ่านมาแวะพักค้างแรม ในบริเวณวัด ในขณะเดียวกันพ่อค้าแม่ค้าดังกล่าว ก็ได้นำสินค้าที่บรรทุกมา ออกมาขายให้กับชาวบ้าน สินค้าส่วนมากก็เป็นพวก ภาชนะถ้วย โถ โอ ชาม จาน และไหใส่ปลาร้า ซึ่งช่วงนั้นก็มีพระสังฆาธิการระดับปกครอง ออกมาสำรวจวัด ให้ขึ้นทะเบียนและตั้งชื่อวัด เพื่อขอพระราชทานวิสุงคามสีมา และท่านก็ได้ มาเห็นชาวบ้าน กับพวกพ่อค้ากำลังสาละวล อยู่กับการซื้อขายแลกเปลี่ยน ก็เลยแนะนำให้ ตั้งชื่อวัดแห่งนี้ว่า วัดสว่างพานิช แต่ชาวบ้านยังคงเรียก วัดบ้านจาน หรือวัดสว่างบ้านจาน

                 ต่อมาเมื่อปลาย ปี พ.ศ. ๒๕๔๑ พระภูชิต ยสินธโร ได้ปรึกษาหลวงปู่ดี ซึ่งเป็นเจ้าอาวาส ได้นัดประชุมชาวบ้าน เรื่องการเปลี่ยนชื่อวัด ในที่ประชุม มีมติเป็นเอกฉันที่เห็นชอบอยากให้เปลี่ยนชื่อวัด  และลงรายชื่อผู้ร่วมประชุม แล้วร่างหนังสือ ติดต่อหน่วยงานที่รับผิดชอบตามลำดับขั้นตอน  ในเดือน กรกฎาคม ปี พ.ศ. ๒๕๔๒ ก็ได้รับหนังสือจากมหาเถรสมาคมกระทรวงศึกษาธิการ กรมการศาสนา และใบประกาศเปลี่ยนชื่อวัด  ลงวันที่  ๒๕  มิถุนายน  ๒๕๔๒  ด้วยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคมได้พิจารณาอนุญาต ให้เปลี่ยนชื่อได้ตามที่ร้องขอทุกประการ   

                 เดิมวัดดอกจานรัตนารามมีที่ดินของวัดเพียง ๕ ไร่ ๑ งาน พระครูรัตนธรรมานุรักษ์เจ้าอาวาส

รูปปัจจุบัน พร้อมชาวบ้านจานทั้งสามหมู่ ได้ปรึกษาและจัดหาทุนซื้อที่ดินขยายที่วัด ดังนี้

ด้านทิศเหนือที่ขยายออกจำนวน ๑ ไร่ ๒ งาน

ด้านทิศใต้ที่ขยายออกจำนวน  ๓ ไร่ ๓ งาน

ด้านทิศตะวันออกขยาย จำนวน ๑๓ ไร่

รวมที่ขยายออกเป็นจำนวน ๑๗ ไร่ ๑ งาน

ที่ดินวัดดั้งเดิม ๕ ไร่ ๒ งาน

รวมเป็นที่ดินวัดทั้งหมด จำนวน ๒๒ ไร่ ๓ งาน

แต่ตั้งวัดมาจนถึงปัจจุบัน มีเจ้าอาวาสผ่านมาแล้ว จำนวน ๑๑ รูป คือ

ผู้ให้ข้อมูลประวัติหมู่บ้าน

            หลวงปู่ดี  รักขิตะธัมโม

            คุณพ่อหลู่  ตาแสง

            คุณพ่อครูทัศน์  ผิวจันทร์

            คุณพ่อสีดา  วิเศษวงษา

            คุณพ่อศรีเมือง - คุณพ่อแสง  เหล็กศรี